Groningen en Noord-Drenthe zijn enthousiast over de plannen voor een Europese AI-faciliteit in Groningen. Vanuit de Economische Agenda van Nij Begun is daarom 40 tot 60 miljoen euro beschikbaar. Bij het Rijk valt binnenkort een besluit over eenzelfde bijdrage.
De ontwikkeling van kunstmatige intelligentie (AI) is cruciaal voor innovatie in sectoren als de gezondheidszorg, landbouw en energietransitie. Dit gaat in de toekomst dan ook onderdeel uitmaken van ons dagelijks leven. Groningen heeft de kennis in huis, heeft ruimte en kan de stroom leveren die nodig is om de supercomputer voor AI te laten draaien. Kortom: een zeer geschikte locatie voor de eerste Nederlandse AI-faciliteit, ook wel AI-factory genoemd.
Wat is een AI-factory?
Een AI-factory stelt het onderwijs, onderzoekers, overheidsorganisaties en bedrijven in staat om geavanceerde AI-toepassingen te ontwikkelen en oplossingen te vinden voor maatschappelijke uitdagingen. Het bestaat uit twee onderdelen:
- Een expertisecentrum, waar een team van AI-experts werkzaam is. Daarnaast maakt het gebruik van een netwerk van onderzoekers en specialisten van kennisinstellingen, zoals universiteiten. Ook biedt het centrum toegang tot grootschalige betrouwbare Nederlandse en/of Europese databronnen die voldoen aan de Europese normen voor veiligheid, privacy en betrouwbaarheid. Er zijn plannen om het expertisecentrum te huisvesten in de toekomstige IT-hub Niemeyer.
- Een supercomputer voor AI, voor rekenkracht en het trainen van geavanceerde AI-modellen met dataopslagfaciliteiten inclusief veilige verwerking van gevoelige data.
Betrouwbare data
Op dit moment worden AI-toepassingen voornamelijk ontwikkeld op Amerikaanse en Chinese platforms. Europa investeert fors in de ontwikkeling van een Europees AI-ecosysteem om een eigen positie te verwerven op het gebied van AI en minder afhankelijk te zijn. In de supercomputer kunnen AI-algoritmen getraind worden op basis van betrouwbare data. Doordat data in eigen beheer blijft, lekt er geen gevoelige informatie. Als de plannen doorgaan heeft Noord-Nederland rechtstreeks toegang tot de mogelijkheden die de computer biedt. Dit maakt het voor bedrijven die gebruik willen maken van deze computer interessant om zich in deze regio te vestigen.
Hoe nu verder?
Vanuit Europa is cofinanciering beschikbaar voor AI-faciliteiten. Het Rijk onderzoekt momenteel de mogelijkheden voor een bijdrage vanuit meerdere departementen. Als er voldoende middelen beschikbaar zijn is het consortium – bestaande uit SURF, TNO, AIC4NL en Samenwerking Noord – voornemens om uiterlijk op 30 juni 2025 een aanvraag in te dienen bij de Europese Commissie voor een nationale AI-factory met Groningen als vestigingslocatie.